Zdrowy tryb życia pozwala być pięknym i pełnym energii. Jak się jednak okazuje, z dbaniem o siebie można przesadzić. Niektórzy nie myślą o niczym innym niż o tym, by żyć zdrowo. Kiedy obsesja dotyczy diety, pojawia się duży problem. Wyeliminowanie z jadłospisu niezdrowych potraw pozwala poprawić wygląd sylwetki i oczyścić organizm. Aczkolwiek, kiedy stosowana dieta jest rygorystyczna może uczynić więcej złego niż dobrego. Osoby, które sięgają tylko i wyłącznie po zdrowe produkty mogą mieć do czynienia z poważnym schorzeniem. Czym jest ortoreksja i jak ją wyleczyć?
Ortoreksja – co to takiego?
Ostatnio coraz więcej osób zwraca uwagę na to co je. Spożywanie dużej ilości warzyw oraz ograniczenie tłustego mięsa to zdrowe nawyki, jednakże do pewnego stopnia. Dowiedziono, że obsesja na punkcie diety jest zaburzeniem, które może prowadzić do poważnych konsekwencji. Ciągłe liczenie spożywanych kalorii, rezygnacja z mięsa czy pracochłonne komponowanie posiłków to właśnie ortoreksja. Nowe rozpoznanie budzi ogromny niepokój, gdyż jego skutki dla organizmu niekiedy są nieodwracalne. Ortoreksja nervosa (tak nazywane jest zaburzenie) prowadzić może do skrajnego wyczerpania. Osoby, które spożywają tylko produkty uznawane przez nich za zdrowe narażeni są na niedobory witamin i minerałów. By nie doprowadzić do zachorowania, z ortoreksją trzeba walczyć.
Ortoreksja – jadłospis osób z zaburzeniem często jest niezróżnicowany
Osoby cierpiące na ortoreksję stosują dietę niezrównoważoną. Oznacza to, że nie dostarczają do organizmu składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania. By zachować zdrowie należy komponować posiłki tak, by zawierały zarówno cukry, białka, jak i tłuszcze. Osoby zmagające się z ortoreksją spożywają duże ilości węglowodanów, gdyż codziennie sięgają po mnóstwo owoców i jarzyn. Dieta owocowo-warzywna pozwala schudnąć i oczyścić organizm. Aczkolwiek, długotrwałe jej stosowanie prowadzi do wyniszczenia organizmu. Warzywa i owoce to świetne źródło witamin. Niewiele jarzyn zawiera jednak białka. Wegetarianie, którzy na co dzień rezygnują z mięsa dostarczają do organizmu białko poprzez jedzenie fasoli czy soi. Jak wiadomo, warzywa strączkowe są wzdymające, przez co ortorektycy rezygnują również z nich. Uboga w białka i tłuszcze dieta z czasem może doprowadzić do osłabienia mięśni i stawów oraz kłopotów z koncentracją.
Ortoreksja – nowe zaburzenie odżywiania a samopoczucie
Wahania nastroju, podenerwowanie, senność i trudności ze skupieniem się. Takie dolegliwości dotykają regularnie wielu z nas. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że przyczyną złego samopoczucia mogą być zaburzenia odżywiania. Ortoreksja to jedno z wielu schorzeń na skutek których może dojść do pogorszenia nastroju. Do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego konieczne są witaminy z grupy B, aminokwasy takie jak fenyloalanina, kwasy omega-3 oraz różnego rodzaju pierwiastki. Osoby, które nie jedzą mięsa narażone są na niedobory żelaza, cynku czy magnezu. W związku z tym, u ortorektyków nie trudno o schorzenia układu nerwowego. Do objawów współtowarzyszących ortoreksji zaliczyć można ogólne osłabienie, kłopoty z pamięcią i koncentracją, huśtawki nastroju czy osowienie. Nieleczone zaburzenie odżywiania w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do depresji.
Ortoreksja – objawy zaburzenia
To w jaki sposób się odżywiamy wpływa na pracę wszystkich narządów. Stosowanie nieodpowiedniej diety daje więc objawy ze strony całego organizmu. Obsesja na punkcie tego co jemy to podstawowy symptom schorzenia. Do pozostałych zalicza się ciągłe myślenie o zdrowym jedzeniu, długotrwałe przygotowywanie posiłków czy dokładne odmierzanie poszczególnych składników dań. Dieta ortorektyków zazwyczaj jest bardzo uboga. Z tego względu z czasem zamiast do poprawy dochodzi u nich do pogorszenia stanu zdrowia. Niedobór witamin objawia się nie tylko złym samopoczuciem ale także bólami głowy. Niezrównoważona dieta prowadzić może również do kłopotów z układem pokarmowym. Ortorektycy stosunkowo często mają do czynienia z nudnościami, bólami brzucha, czy biegunką. Na skutek rozstrojenia organizmu u kobiet niekiedy dochodzi do zatrzymania miesiączki. U osób, które rezygnują z mięsa i alternatywnych źródeł żelaza może dojść do rozwoju anemii. Ortorektycy miewają problemy z odpornością, przez co ciągle zmagają się z przeziębieniami.
Ortoreksja – test pozwala rozpoznać schorzenie
Zaburzenie odżywiania jakim jest ortoreksja po raz pierwszy rozpoznał Steve Bratman. Lekarz sam zmagał się ze schorzeniem, co pozwoliło mu je dokładnie opisać. W celu rozpoznania ortoreksji warto wykonać test. Składająca się z kilku pytań ankieta pozwala stwierdzić, czy mamy do czynienia z zaburzeniem czy też nie. Poniżej przykładowe pytania, które pomagają w rozpoznaniu ortoreksji.
- Czy każdego dnia w dokładny sposób przeliczasz ilość spożytych kalorii?
- Czy kolekcjonujesz książki o zdrowych dietach?
- Czy posiadasz w domu tabele kaloryczne?
- Czy w ciągu dnia myślisz o tym co będziesz jadła/jadł jutro?
- Czy wiesz, gdzie w twojej okolicy znajdują się sklepy z ekologiczną żywnością? Czy często je odwiedzasz i kupujesz w nich drogie produkty?
- Czy lubisz mieć wszystko pod kontrolą?
- Czy rozmyślanie o jedzeniu zajmuje się więcej niż trzy godziny na dzień?
- Czy ważniejsze jest dla ciebie to jakiej jakości są produkty, które spożywasz od tego czy ci smakują?
- Czy masz wyrzuty sumienia, gdy zdarzy zjeść się coś niezdrowego?
- Czy lepiej czujesz się z tym, że jesz zdrowo?
- Czy unikasz wyjść na imprezy, by nie musieć jeść tam niezdrowych przekąsek?
Osoby, które na znaczną część pytań odpowiadają twierdząco, mogą mieć do czynienia z ortoreksją. W przypadku zachorowania, leczenie jest koniecznością. Kiedy na skutek zaburzenia stan zdrowia zaczyna się pogarszać, nie wolno dłużej zwlekać z wizytą u specjalisty. Im szybsza reakcja chorego, tym mniej negatywnych skutków przyniesie zaburzenie.
Ortoreksja – leczenie zaburzenia
Dieta uboga w produkty wysokokaloryczne i wysokoprzetworzone wydaje się być niezwykle zdrowa. W praktyce jednak całkowita rezygnacja z mięsa, nabiału czy ciężkostrawnych jarzyn prowadzi do wyniszczenia organizmu. Ortorektycy muszą się leczyć. Podstawową formą terapii u osób z zaburzeniami odżywiania jest zmiana diety. Ta obejmuje między innymi zwiększenie ilości spożywanych kalorii, wprowadzenie poszczególnych rodzajów mięsa oraz zdrowego tłuszczu. Jadłospis osób chorych powinien zostać ułożony przez specjalistę. Uprzednio warto wykonać badania, które pomogą ocenić jakich pierwiastków i witamin brakuje organizmowi najbardziej. Poważny problem pojawia się, gdy ortorektyk mimo świadomości zachorowania, nie chce zmienić diety. W takim przypadku, chory powinien wybrać się do psychoterapeuty. Sesje terapeutyczne pozwalają przede wszystkim zrozumieć jakie skutki dla organizmu może mieć niezrównoważona dieta. Ortoreksja podobnie jak anoreksja czy bulimia wymaga ciągłej opieki specjalisty. Kompleksowe leczenie zaburzenia może trwać nawet kilka miesięcy.
Ortoreksja – skutki zdrowotne
Osoby zmagające się z ortoreksją uskarżają się na silne bóle głowy. Na skutek nieodpowiednio skomponowanej diety u chorych dochodzi do osłabienia organizmu, któremu mogą towarzyszyć zawroty. Spożywanie dużej ilości warzyw bogatych w błonnik obciąża układ pokarmowy. Z tego względu osoby z ortoreksją miewają regularne bóle brzucha, a nawet biegunki. Na skutek niedoborów białka, witamin i pierwiastków u ortorektyków może dojść do rozwoju chorób takich jak anemia, nadciśnienie, osteoporoza czy wcześniej wspomniana depresja. Dostarczanie niedostatecznych ilości składników odżywczych przekłada się na nieprawidłowe funkcjonowanie wielu narządów. W skrajnych przypadkach u ortorektyków pojawiają się poważne zmiany okołonarządowe. By zapobiec dalszemu rozwojowi schorzeń, osoby zmagające się z zaburzeniem muszą uzupełnić wszelkie niedobory. W celu opracowania odpowiednio zróżnicowanej diety, warto udać się do specjalisty.
Ortoreksja u młodzieży
Zdrowy tryb życia już jakiś czas temu stał się modny. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób zwraca uwagę na to co je. Na ortoreksję szczególnie narażone są osoby młode. Dlaczego? Młodzież łatwiej ulega wpływom. Konformizm nie jest niczym złym, o ile nie prowadzi do obsesji. Osoby młode, które stosują zdrową dietę często czują się lepsze od rówieśników. Z czasem komponowanie diety staje się dla nich najważniejszym zadaniem w życiu. Ciągłe dążenie do perfekcji sprawia, że ortorektycy bezustannie myślą o tym co zjeść, by było to zdrowe. Komponowanie diety niekiedy jest tak czasochłonne, że młodzi ludzie rezygnują na jej rzecz ze spotkań z rówieśnikami. Rodzice, którzy widzą, że ich dziecko ciągle przelicza kalorie i spożywa tylko zdrowe posiłki powinni zwrócić uwagę na jego zachowanie. Kiedy obsesja na punkcie diety wywołuje nerwowość i zaburzenia koncentracji, warto przeprowadzić dziecku test Bratmana.
Ortoreksja – jak sobie radzić ze schorzeniem?
Wiele osób kiedy zdaje sobie sprawę ze swojego problemu nie wie jak sobie z nim poradzić. Co zrobić, kiedy życiem rządzi ortoreksja? Forum internetowe to miejsce, gdzie osoby z zaburzeniami dzielą się swoim doświadczeniem na temat leczenia. Wśród wpisów forumowiczów znaleźć można wiele ciekawych wskazówek. Ortorektycy, którym udało się wyleczyć radzą innym wybrać się do psychoterapeuty. Zdaniem chorych, sesje terapeutyczne pomagają najlepiej zrozumieć popełniane błędy. W opinii wielu osób, w leczeniu zaburzenia konieczne są konsultacje z dietetykiem. W przypadku tak poważnego schorzenia, tylko specjalista jest w stanie skomponować dietę, która pozwoli dostarczyć do organizmu niezbędne składniki odżywcze. W celu uzupełnienia niedoborów, niektórzy forumowicze polecają zakupić suplementy diety. Kapsułki bogate w kwasy omega-3, minerały czy witaminy to dobre rozwiązanie. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że suplementy nie powinny być alternatywą dla zróżnicowanej diety.