Ciemieniucha u niemowlaka – na czym polega problem?

Ciemieniucha pojawia się w pierwszych tygodniach po narodzinach dziecka i jest dość częstą przypadłością. Wykonując proste czynności pielęgnacyjne można łatwo zlikwidować nieestetyczne żółte łuski. Ciemieniucha wygląda jak żółta skorupka pokrywająca skórę głowy. Łuski mogą być pojedyncze, ale czasem bywa tak, że pokrywają niemal całą powierzchnię skóry głowy. Początki ciemieniuchy obserwuje się, gdy na głowie dziecka zauważymy łuskowaty, rogowaciejący naskórek białego koloru. Dopiero później zmienia on kolor na żółty. Może mieć też postać brązowych tłustych płatów. Ciemieniucha zwykle występuje na główce, czyli tam gdzie znajduje się ciemiączko. Jednak czasem przy nasilonych objawach może wystąpić na twarzy, uszach, brwiach, a nawet na klatce piersiowej czy w miejscach intymnych. Łuski łatwo odpadają, jednak jeśli skóra nie jest odpowiednio zadbana, to zawsze w ich miejscu powstają nowe. Przypadłość określa się jako łagodne łojotokowe zapalenie skóry. Występuje u 10% noworodków i aż u 70% niemowląt trzymiesięcznych. Z upływem kolejnych miesięcy zwykle zanika, ale u niektórych dzieci może się pojawiać nawet gdy te osiągną dwa lata.

Jakie są przyczyny ciemieniuchy, jak zapobiegać jej występowaniu i jak ją leczyć?

Ciemieniucha u niemowlaka – jak leczyć?

Ciemieniucha nie jest dla niemowlaka bolesna, ani swędząca. Jednak to nie znaczy, że zmiany pojawiające się na skórze można lekceważyć, bowiem zalegające łuski w przyszłości mogą spowodować poważne problemy ze skórą. Należy reagować od razu, gdy na główce dziecka pojawią się pierwsze symptomy – pojedyncze białe łuski.

Apteki oferują wiele produktów do walki z ciemieniuchą. Od szamponów po płukanki i oliwki. Większość szamponów zawiera ogromną ilość roślinnych ekstraktów oraz protein o działaniu nawilżającym, zmiękczającym i pomagającym utrzymać skórę w czystości. Natomiast oliwki sprawiają, że zmniejsza się aktywność gruczołów łojowych. Oliwki składają się z mieszanek naturalnych olejów oraz wosków z dodatkiem witamin. Kupując oliwki i szampony dla dziecka wybieraj specjalistyczne preparaty przebadane dermatologicznie, które nie podrażniają skóry dziecka.

Bardzo dobrze w leczeniu ciemieniuchy sprawdzają się także kremy i maści. Zmniejszają objawy łojotokowe i przyspieszają gojenie się skóry poprzez łagodzenie podrażnień. Ponadto wpływają na usuwanie zrogowaciałego naskórka. Oczywiście oprócz aptecznych produktów i spefików przepisanych przez lekarza, warto zwalczać ciemieniuchę domowymi sposobami. Kto wie, może zadziałają jeszcze lepiej! Jedno jest pewne – na pewno warto łączyć obie metody.

Do domowych sposób zalicza się stosowanie oliwki, którą delikatnie nanosi się na miejsca występowania zmian skórnych. Najlepiej jest użyć do tego wacik, a następnie nałożyć dziecku na głowę czapeczkę. Dzięki takiej kuracji łuski stają się miękkie i można je łatwiej usunąć. Zamiast oliwki można także użyć specjalnych preparatów zawierających wyciągi z roślin np. z liści brzozy czy kwiatu lipy, które powstrzymują nadmierne wydzielanie łoju.

Podobną kurację można przeprowadzić z użyciem wazeliny. Wazelinę nakładamy na zmiany skórne wieczorem, a następnie wkładamy na główkę dziecka bawełnianą czapeczkę. Rano powstała z łoju i komórek naskórka skorupka powinna znaleźć się na czapeczce. Popularną metodą jest też posypywanie głowy niemowlęcia mąką ziemniaczaną lub pudrem. Pomaga to wysuszyć zmiany skórne. Można też zrobić delikatny peeling z rozmoczonych w wodzie płatków owsianych lub otrąb pszennych. Peeling zmiękcza naskórek i delikatnie go ściera. Pamiętaj, że nigdy nie wolno wydrapywać łusek paznokciami, czy ostrym grzebieniem! Grozi to poważnym podrażnieniem skóry dziecka i doprowadzeniem do infekcji. Jeśli ciemieniucha jest łagodna i występuje nieduża ilość łusek to wystarczy codziennie myć głowę dziecka delikatnym szamponem dla niemowląt. Po umyciu głowy można skórę głowy bardzo delikatnie wyszczotkować. Pomocne jest też smarowanie głowy maścią salicylową.

Regularna pielęgnacja skóry zapobiega wtórnemu nadkażeniu bakteryjnemu i grzybiczemu. Należy skontaktować się z lekarzem pediatrą lub dermatologiem dziecięcym, jeśli choroba nie znika nawet przy regularnej kuracji oraz jeżeli ciemieniucha zaczyna pojawiać się poza skórą głowy i poza brwiami, gdy staje się uporczywie swędząca. Bardzo prawdopodobne, że w takiej sytuacji konieczne jest zastosowanie silnych leków i dalsza diagnostyka. Profilaktycznie, aby zapobiec pojawieniu się zmianom skórnym warto dziecku smarować główkę oliwką. Równie ważne jest, aby nie doprowadzić do przegrzewania skóry głowy dziecka. Czapki zakładane dziecku powinny być wykonane z naturalnych tkanin, ponadto nie należy ich zakładać w pomieszczeniach.

Ciemieniucha u niemowlaka od czego powstaje?

Pierwotna przyczyna powstawania ciemieniuchy nie jest zbyt dobrze znana. Możliwe jednak, że jej występowanie spowodowane jest nadprodukcją tłuszczu u niemowląt. Ma to związek z nadmierną aktywnością gruczołów łojowych w pierwszych miesiącach życia dziecka. Zbyt duża ilość łoju łączy się ze złuszczonym naskórkiem na owłosionej skórze głowy, przez co po zaschnięciu tworzą się żółte łuski. Ciemieniucha może być także wywołana hormonami działającymi na gruczoły, które przedostają się do organizmu wraz z mlekiem matki. W wyniku działania matczynych hormonów gruczoły łojowe noworodka są nadmiernie pobudzane, więc łój po wydostaniu się na powierzchnię skóry zasycha wraz ze złuszczającymi się komórkami naskórka, a na skórze uwidacznia się pod postacią żółtych plam, łusek, wysypki, czy skorupki. Natężenie koloru jest zależne od nasilenia łojotoku.

U dzieci starszych może być wywołana przez stosowanie nieodpowiednich kosmetyków, które podrażniają skórę. Ponadto bywa też tak, że niektóre dzieci mają po prostu skłonność do występowania ciemieniuchy. Największą tendencję do jej powstawania wykazują dzieci z atopowym zapaleniem skóry. Ciemieniucha pojawia się w miejscach o silniejszym wydzielaniu gruczołów łojowych: w obrębie skóry owłosionej głowy, za uszami, na powiekach, wokół brwi, w fałdach nosowo-wargowych, dołach pachowych, pachwinach, czy okolicach intymnych. Ciemieniucha nie jest efektem zakażenia, alergii czy nieodpowiedniej higieny, nie można się też nią zarazić. Część lekarzy uważa też, że nadmierne wydzielanie łoju występuje częściej u dzieci urodzonych wiosną i latem, bo wtedy właśnie gruczoły pracują intensywniej. Dzieje się tak dlatego, że gruczoły są niedojrzałe i tuż po narodzinach dziecka pracują zbyt intensywnie, nadmiernie natłuszczając skórę.

Chociaż ciemieniuchę zalicza się do stanów zapalnych o charakterze łojotokowym (seborrhoeic dermatitis), a zmiany są często bardzo rozległe i nieestetyczne, to całe szczęście nie są bolesne ani swędzące.

Ciemieniucha u niemowlaka na czole

Ciemieniucha może czasem pojawić się na brwiach i na czole. Jakie są przyczyny powstawania ciemieniuchy na czole? Tak jak w przypadku ciemieniuchy na głowie, tak samo w przypadku ciemieniuchy na czole najczęściej jest to związane z nieodpowiednią dojrzałością gruczołów łojowych. Przyczyną mogą być także hormony matki dziecka.

Ciemieniucha na czole to schorzenie wynikające z określonych uwarunkowań związanych z wiekiem dziecka.

Leczenie opiera się przede wszystkim na nakładaniu kompresów na czoło dziecka za pomocą waty nasączonej oliwką dla dzieci. Nakłada się go tuż przed kąpielą. Zamiast oliwki można także zastosować delikatne kremy dla dzieci na bazie wyciągów z roślin. Taki krem nakładamy na skórę na całą noc.

W przypadku ciemieniuchy na czole konieczna jest wizyta u lekarza pediatry, który zaleci dalsze leczenie. Lekarz przepisze silniejsze środki na bazie przeprowadzonych uprzednio testów, które umożliwią wykluczenie jednocześnie innych potęgujących schorzeń lub alergii.

Czy powstaniu ciemieniuchy na czole można zapobiec?

Przede wszystkim warto unikać czapeczek ze sztucznych materiałów i zaopatrzyć się w kilka bawełnianych nakryć głowy. Taką czapeczkę zakładamy tylko tuż przed wyjściem na dwór. Nie należy przegrzewać ciała niemowlaka. Pocenie się głowy sprzyja rozwojowi ciemieniuchy.

Bardzo ważne jest także unikanie perfumowanych szamponów. Najlepiej czytać skład szamponu tuż przed zakupem, wiele z nich, nawet tych przeznaczonych dla dzieci zawiera w swoim składzie substancje zapachowe!

Ciemieniucha u niemowlaka – jak wygląda?

Na samym początku ciemieniucha objawia się w postaci małych plamek we włoskach. Ich kolor jest lekko żółtawy, plamki przypominają nieco strupki. Jeśli w tym czasie ciemieniucha nie będzie leczona, lub jeśli leczenie nie przyniesie żadnych efektów, to małe plamki połączą się ze sobą, tworząc coś na wzór czapy. Główka dziecka zostanie porośnięta dużą strukturą łuskową, może również dojść do infekcji. Ciemieniucha nie jest groźna dla dziecka. Ze względów estetycznych i późniejszych skutków ubocznych ciemieniuchy, które pojawią się gdy dziecko podrośnie należy się jej pozbyć.

Ciemieniucha u niemowlaka na głowie

Tak jak już wcześniej wspomniano nie ma konkretnych przyczyn pojawienia się ciemieniuchy. Czasami, nawet po jej wyleczeniu i ustąpieniu objawów, ciemieniucha powraca i pielęgnacja zaczyna się od początku. W niektórych przypadkach jest też tak, że ciemieniucha wraca w przypadku dzieci, które mają już po kilka lat. Wszystko więc trzeba zacząć od nowa. Jednak nawroty choroby to co innego, niż to gdy ciemieniucha nie znika mimo dobrej pielęgnacji. Może być też tak, że ciemieniucha narasta jeszcze bardziej. W takim przypadku konieczna jest wizyta u lekarza. Czasami okazuje się konieczne zastosowanie kremu z hormonem adrenokortykotropowym.